Νέα Σελήνη

Περιγραφή

Ημέρα πρώτη

Το 1948 είναι ένα πολύ σημαντικό έτος στην πεζογραφία του Θανάση Βαλτινού. «Μέθυσαν τα βουνά από το αίμα» θα σημειώσει ο συγγραφέας σε μια καταγραφή με στοιχεία «Ιούνιος 1948» στο Ημερολόγιο 1836-2011. Ανήμερα του Αγίου Δημητρίου, 26 Οκτωβρίου, επίσης, ξεκινάει η Κάθοδος των εννιά.

Τη χρονιά αυτή ο Βαλτινός βρίσκεται στην Τρίπολη, μαθητής Γυμνασίου. Όπως λέει χαρακτηριστικά σε μια συνέντευξή του:

Εγώ έζησα στην Πελοπόννησο, στη Λακωνία, στη Σπάρτη, στο Γύθειο. Η Μάνη καταμακελεύτηκε τότε. Στην Αρκαδία μετά, στην Τρίπολη που τελείωσα το γυμνάσιο, πέρασα μια τριετία πολιορκίας ουσιαστικά, από το 1947 ώς το 1949. Σε διάφορα διηγήματά μου έχουν αποτυπωθεί εικόνες φρίκης και ο θάνατος βεβαίως ήταν ένα καθημερινό στοιχείο που σημάδεψε την εφηβεία μου. Ο θάνατος και η λαγνεία. Τα ήθη της εποχής είναι πολύ συντηρητικά. Το να δεις μια κοριτσίστικη κνήμη ή τον ανοιχτό μπούστο μιας γυναίκας ήταν στοιχεία πρόκλησης. Ο βομβαρδισμός των εικόνων του γυμνού που κυριαρχεί τώρα και ουσιαστικά έχει εξουδετερώσει το μυστήριο και την ένταση του έρωτα δεν υπήρχε στις δικές μου ημέρες. Επιπλέον δεν ήξερε κανείς αν την επόμενη μέρα θα ήταν ζωντανός. Όλα αυτά όξυναν την εφηβική μας λαγνεία.

[…]

Η Νέα Σελήνη συνιστά τον πυρήνα της προσωπικής μυθολογίας του συγγραφέα ο οποίος αναζήτησε τον δικό του «ξανακερδισμένο χώρο και χρόνο», συμφύροντας την ιδιωτική με τη συλλογική μνήμη. Εδώ ορίζονται οι βασικές θεματικές του βαλτινικού έργου, καταγράφονται οι πρώιμες λογοτεχνικές ή καλλιτεχνικές επιρροές που δέχτηκε, τα εφηβικά αναγνώσματα και οι πρώτες ακροάσεις κινηματογραφικών ταινιών ή θεατρικών παραστάσεων (σκ. 21, 44). Το γυναικείο σώμα πολλαπλασιάζεται κι αποκτά νέες διαστάσεις, μέσα από τις αναγνώσεις και τα θεάματα που κατακλύζουν την επαρχία. Η Ν.Σ. επαναφορτίζει παλαιότερο βιωματικό ή μυθοπλαστικό υλικό, προκειμένου να μετατρέψει σε σύνθεση την πιο σκληρή αντίθεση, που είναι ο θάνατος και η λαγνεία. Οι διακειμενικές γέφυρες που στήνονται με προγενέστερα κείμενα ενσωματώνονται σε ένα πυκνό πλέγμα διασυνδέσεων. Αυτό που συνάγεται τελικά είναι ότι οι ρίζες της ζωής μένουν ανέγγιχτες, ο Ήλιος ως μητρικό άστρο δείχνει τον δρόμο και εξακολουθεί αέναα να κάνει τον κύκλο του, όπως και η Σελήνη, η δίδυμη, κατά τη μυθολογία, αδελφή του.

Κωστής Δανόπουλος, «Στα χρόνια εκείνα το παρόν ζούσε με αυτοτέλεια κι έφτιανε ιστορία – ώρα με την ώρα…»

[άρθρο στο περιοδ. Ο Αναγνώστης, 30.4.2022]

Ο Θανάσης Βαλτινός έχει γράψει μυθιστορήματα, διηγήματα, όπως και σενάρια για τον κινηματογράφο. Έχει επίσης μεταφράσει αρχαίους τραγικούς (Αισχύλου, Ορέστεια, Ευριπίδη, Τρωάδες, Μήδεια.

Τα βιβλία του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις της Εστίας.