Η ελληνική επανάσταση

Ο κορυφαίος Βρετανός ιστορικός αναπλάθει εδώ μια από τις πιο πυκνές και σημαίνουσες δεκαετίες της νεότερης ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας: τότε που οι άνθρωποι των χωριών, των βουνών και των κάμπων στις ελληνικές περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ξεσηκώθηκαν το 1821 ενάντια στις πανίσχυρες δυνάμεις του σουλτάνου. Κόντρα σε όλα τα προγνωστικά, και παρά τα τρομακτικά αντίποινα που υπέστησαν, αλλά και τις αδυσώπητες εμφύλιες συγκρούσεις, κράτησαν ζωντανή την επανάσταση, ώς τη στιγμή που η στρατιωτική επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων επέτρεψε τελικά την εγκαθίδρυση ενός νέου εθνικού κράτους.

Το βιβλίο προσφέρει ένα συναρπαστικό πανόραμα αυτής της ιστορίας, βάζοντάς μας στο μυαλό, την καρδιά και τη δράση των πρωταγωνιστών, αλλά και στις αποκαλυπτικές εμπειρίες των πολλών. Βλέπουμε έτσι με νέο μάτι τα επαναστατικά σχέδια των συνωμοτών της Φιλικής Εταιρείας, τον δαιμόνιο ανταρτοπόλεμο των οπλαρχηγών και τα κατορθώματα των μπουρλοτιέρηδων, τις συνεισφορές, τα διλήμματα και τις αμφιταλαντεύσεις αρματολών και κλεφτών, προκρίτων και καραβοκύρηδων, τα συνταγματικά οράματα και τις διπλωματικές κινήσεις της νέας πολιτικής τάξης, την έμπρακτη συμπαράσταση φιλελλήνων και εθελοντών, την αγωνία των πολιορκημένων πόλεων, την τραγωδία των ανυπεράσπιστων γυναικών και παιδιών.

Γίνεται έτσι φανερό πόσο καταλυτική στάθηκε η επανάσταση του 1821 στη νεοελληνική ιστορία, καθορίζοντας την πολιτική συγκρότηση της νεότερης Ελλάδας· πόσο κεντρική θέση κατείχε στη διαμόρφωση διεθνών τάσεων όπως ο ρομαντισμός, ο εθνικισμός ή ο ρεπουμπλικανισμός· και πόσο συντέλεσε στην ανάδυση ενός νέου είδους πολιτικής αναμέτρησης ανάμεσα στις σιδερένιες επιταγές της Ιεράς Συμμαχίας, την πρωτόγνωρη δυναμική της διεθνούς αλληλεγγύης και την πίστη, τα όνειρα και τις πράξεις ενός λαού που αγωνιζόταν, συχνά με φοβερό κόστος, για «να γίνει το ρωμαίικο».