Νεοκλασικά της Αθήνας και του Πειραιά (Παλαιοβιβλιοπωλείο)

Περιγραφή

(…) Τώρα γιατί δεν διατηρήθηκε η ομορφότερη πόλη της Ευρώπης, ας ερευνηθεί αλλού, πέρα από το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν και είναι φτωχή χώρα. Τα κτίρια αυτά, οι οικίες αυτές, τα σπίτια αυτά, κόστιζαν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι τα άθλια κουτιά που μας στοίβαξαν και μας κύκλωσαν. Υπήρξε αξιοπρεπέστερο υπόδειγμα πόλης όπου ο καθείς είχε το σπίτι του; Κανείς δεν μπορεί να δικαιώσει την καταστροφή εν ονόματι της όποιας ανάγκης. Κανείς δεν μπορεί να δεχτεί πως πρέπει να καταστρέψουμε το παλιό για να εγκαθιδρύσουμε το καινούργιο. Ας μη ξεγελιόμαστε, ο αφανισμός έγινε για το κοντόφθαλμο κέρδος. Δυστυχώς, ο φιλελληνισμός δεν αναπτύχθηκε από τους Έλληνες. Τον καιρό που τα φωτογράφιζα -ίσως φανούν συναισθηματικά αυτά που θα γράψω, αλλά αυτή είναι η αλήθεια- στεκόμουν απέναντί τους και ένοιωθα να μου μιλούν, ένιωθα πως γνώριζαν τον επερχόμενο αφανισμό τους. Πώς να το πω; Είχαν μορφή αυτά τα σπίτια, είχαν σχέση με τον πολιτισμό μας αυτά τα σπίτια. Και πώς να μην αισθανθεί κανείς, όταν επισκεφθεί την Ακρόπολη, τον Κεραμεικό, το Θησείο, τη συνέχεια αυτής της αρχιτεκτονικής να έρχεται από τα βάθη των αιώνων; Από τη άλλη μεριά, μπορώ να πω πως ο νεοκλασικισμός στην Ελλάδα απέκτησε έναν ψυχισμό, τον ψυχισμό του ανθρώπου που έχει τη συνείδηση πως κατοικεί σε μια ανθρώπινη πόλη. Αντίθετα, η σημερινή μας πρωτεύουσα-πόλη φανερώνει πως το απάνθρωπο έγινε κατοικήσιμο, κι είναι φανερό πως από την αρχιτεκτονική που αντικατέστησε το νεοκλασικισμό δεν θα βρεθεί ούτε ένα κομμάτι της που ν’ αξίζει την αγοραπωλησία του στις μάντρες. Περιφρονήσαμε την ομορφιά και την απλότητα της μορφής. (Σ.Β. Σκοπελίτης).